تنگی کانال نخاعی

 

تنگی کانال نخاعی یکی از علل شایع کمردرد است که به علت کاهش فضای داخلی کانال عبور ریشه های عصبی نخاعی رخ می دهد.

این وضعیت سبب وارد آمدن فشار به اعصابی که از نخاع خارج شده و به اندام تحتانی می رود شده که می تواند علائم بیماری تنگی کانال نخاعی همچون کمردرد، درد باسن، پا و دیگر نواحی بدن را در پی داشته باشد.

کاهش فضای کانال نخاعی در اثر رشد استخوان و بافت های دیگر به داخل این کانال بوده که جزی از فرایند افزایش سن است و به همین دلیل تنگی کانال نخاعی اغلب در افراد میانسال و سالمند رخ می دهد، اگرچه در برخی موارد ممکن است بصورت مادرزادی وجود داشته باشد.

با افزایش سن، دیسک بین مهره ای با کاهش آب روبرو شده که این امر منجر به کاهش ارتفاع دیسک و نزدیک شدن مهره ها به هم و زمینه سازی بروز این بیماری می شود.

در تنگی کانال نخاع مادرزادی قطر کانال نخاع به صورت اولیه کم بوده و سایر مشکلات مرتبط با ستون فقرات می تواند سبب تشدید علائم این بیماری نیز گردد.

کاهش فضای عبور ریشه های عصبی نخاع موجب وارد شدن فشار به نخاع و ریشه های عصبی در کنار دیسک کمر و دیسک گردن شده که کمردرد و گردن درد از علائم و عوارض آن هستند.

عواملی مانند نشستن طولانی مدت به دلیل فعالیت های شغلی یا دیگر شرایط با افزایش ریسک ابتلا به تنگی کانال نخاعی همراه هستند.

درمان تنگی کانال نخاعی با روش های متفاوتی انجام می گیرد که فیزیوتراپی تنگی کانال نخاعی یکی از درمان های مفید این عارضه است.

تشخیص دقیق بیماری و علت تنگی کانال نخاعی بسادگی نبوده به دلیل اینکه این بیماری علائمی مشابه با سایر بیماری های ستون فقرات دارد.

پزشک معالج پس از گرفتن شرح حال از بیمار و معاینه فیزیکی از دیگر روش های تشخیصی همچون رادیوگرافی ساده، ام آر آی، میلوگرافی (تزریق دارو در اطراف نخاع و عکس برداری از آن) و تست نوار عصب و عضله شرایط بیمار را به دقت بررسی و ارزیابی کرده و مناسب ترین روش را برای درمان تنگی کانال نخاعی تجویز می کند.

 

علائم تنگی کانال نخاعی

علائم تنگی نخاعی اغلب در اثر وارد آمدن فشار به اعصاب نخاعی رخ می دهد.

برخی علائم این بیماری از این قرارند:

  • کمردرد شدید و سوزشی
  • درد شدید در باسن و اندام های تحتانی
  • تشدید درد هنگام نشستن و خم شدن
  • تشدید درد هنگام راه رفتن
  • گرفتگی و اسپاسم عضلات پشت ساق پا
  • احساس بی حسی یا گزگز و سوزن سوزن شدن در باسن و ران و ساق پا
  • ضعیف شدن و آتروفی عضلات ران و ساق پا
  • اختلال در عملکرد طبیعی اندام های تحتانی
  • کاهش انعطاف پذیری ستون فقرات
  • احساس ضعف و سنگینی در اندام های تحتانی
  • بی اختیاری ادرار و یا مدفوع در موارد حاد و پیشرفته بیماری

 

دلایل تنگی کانال نخاعی

  • آرتروز ستون فقرات
  • فتق دیسک کمر و گردن
  • فرسایش و تحلیل رفتن در افزایش سن
  • شکستگی یا لیز خوردگی مهره ها
  • ضخیم شدن رباط های اطراف نخاع
  • ابتلا به تومور های نخاعی
  • پوکی استخوان و شرایط ناشی از آن
  • پارگی و سایر آسیب های دیسک بین مهره ای
  • وارد شدن آسیب مستقیم به ستون فقرات

درمان تنگی کانال نخاعی

درمان تنگی کانال نخاعی در اغلب موارد با روش های غیر جراحی موثر بوده و علائم بیماری کنترل می شوند.

در این جا به روش های غیر جراحی درمان تنگی کانال نخاعی اشاره کرده ایم:

کاهش سطح فعالیت و اجتناب از قرار گیری در موقعیت هایی که سبب تشدید درد می شوند.

ورزش های سبک مانند پیاده روی آرام و شنا از ورش های مفید در بیماران مبتلا به این عارضه هستند.

ممکن است پزشک کمربند طبی را برای محافظت و کمک به بازیابی توان تحرک کمر و بهبود ضعف ایجاد شده در عضلات شکمی تجویز کند.

دارو درمانی

تجویز و مصرف داروهای بی حس کننده موضعی می تواند درد بیمار را تسکین دهد.

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن به تسکین موقتی درد کمک می کند.

در صورت وجود درد شدید ممکن است پزشک داروهای کورتیکواستروئیدی را بصورت تزریق در اطراف ریشه های نخاعی و فضای اپیدورال تجویز کند.

اوزون تراپی یک از روش های درمانی نوین تنگی کانال نخاعی است که با تزریق انجام می گیرد.

 

فیزیوتراپی تنگی کانال نخاعی

فیزیوتراپی درمانی غیر تهاجمی و موثر در درمان مشکلات ارتوپدی بخصوص بیماری های ستون فقرات از جمله درمان تنگی کانال نخاعی است.

متخصص فیزیوتراپی از مدالیته های درمانی مانند لیزر تراپی،مگنت تراپی، الکتروتراپی و روش های درمان دستی همچون مانیپولاسیون برای کمک به بهود شرایط بیماران مبتلا استفاده می کند.

درمان دستی و تنظیم ستون فقرات که توسط فیزیوتراپیست انجام می گیرد، حرکت طبیعی ستون فقرات را بهبود بخشیده و به افزایش فضای بین مهره و کاهش فشار بر اعصاب تحت فشار کمک می‌ کند.

فیزیوتراپیست همچنین تمرینات ورزشی مخصوصی را بمنظور افزایش قدرت انعطاف ستون مهره و افزایش قدرت عضلات شکم و عضلات مرتبط به بیمار آموزش داده و از وی می خواهد بطور مرتب آن ها را انجام دهد.

روش های درمانی فیزیوتراپی تنگی کانال نخاعی به افزایش ثبات ستون فقرات، استحکام و تقویت ستون فقرات و افزایش انعطاف پذیری آنها در بیماران مبتلا به تنگی کانال نخاعی کمک شایانی می کند.

 

جراحی

در صورتی که روش های ذکر شده قادر به بهبود بیماری و تسکین علائم بیمار نشوند درمان جراحی انجام می گیرد.

هدف از درمان تنگی کانال نخاعی با روش های جراحی افزایش استحکام و آزاد سازی ناحیه برای طناب نخاعی و ریشه های عصبی مرتبط به آن و بهبود شرایط بیمار است.

روش لامینکتومی: طی آن قسمتی از استخوان های طبیعی مهره، استخوان های اضافی تشکیل شده و رباط های های ضخیم شده خارج می شوند.

فیوژن مهره ها: این روش همان جوش دادن مهره ها به هم است که در بیمارانی انجام می گیرد که دچار ناپایداری مهره ها هستند.

فیزیوتراپی پس از جراحی برای افزایش انعطاف پذیری ستون مهره ها، تقویت عضلات ضعیف شده و تسریع بهبودی امری ضروری است.

درباره نویسنده:

کارشناس ارشد فیزیوتراپی ورزش از دانشگاه علوم پزشکی شیراز کارشناس فیزیوتراپی از دانشگاه علوم پزشکی شیراز عضو انجمن فیزیوتراپی ایران فیزیوتراپیست مورد تایید فدراسیون پزشکی ورزشی کشور

دیدگاه خود را بنویسید